Dat is inderdaad een leuke discussie Arthur. Ik voer hem regelmatig graag met andere vrijwilligers van musea.
Alleen gekeken naar de huidige musea vind ik persoonlijk het 'gerestaureerde' gehalte voldoende aanwezig. Wie wilt zien hoe (gelikt) een bunker er uit zag, hoe alles functioneerde en wie er in woonde kan aan zijn trekken komen in Zeeland en Raversijde. Toch wil ik niet zeggen dat vergelijkbare ambities in Noordelijke musea overbodig zijn. Elk type bunker heeft ook weer een andere invulling. Dus dit tonen in een gerestaureerde staat heeft zijn meerwaarde. Zo staat in HvH de 625b een complete restauratie te wachten. Wat ik toch ergens betreur. Na de uitgraving kon je meer voelen en ruiken van die tijd. Nu ga je het straks alleen zien en wordt de fantasie minder geprikkeld. Helaas is de bunker al eerder onder handen genomen, dus die staat is niet meer terug te krijgen.
Het is voor mij ook de romantiek en nog meer de geprikkelde fantasie. Een algemeen doel van musea is veelal educatie en bewustwording. Alleen om dit te bereiken vergt dat vooral bij jongeren veel aandacht en concentratie. Iets wat ze naar mijn ervaring in een strak geverfde ruimte al snel verliezen. Het is dan eerst snel rondkijken of er ergens 'coole' dingen liggen wat ze bijv. uit films kennen. Een MP44 of granaat maakt al snel indruk. Een mooie filterinstallatie wordt niet snel herkend of interessant geacht (tenzij ze er aan mogen draaien), en een bed is een bed. Daarentegen kan de blote dame aan de muur wel weer (bij de jongens) voor plezier zorgen.
Wanneer ik een groep jongeren en overigens ook volwassene rondleid in donkere, roestige en kale bunkers komt er een spanning. Logisch natuurlijk, want het is spannend en onvoorspelbaar. Alleen merk ik dan ook dat mensen meer vragen gaan stellen. De gedachte gaat dan ineens wel (meer) 65 jaar terug. De informatie die je dan verteld blijft beter hangen en roept meer vragen op. Men leeft meteen op en raakt plots niet meer achter in de groep.
Gekeken naar toeristische plekken met bunkers in Nederland, zijn er volgens mij weinig echt toegankelijke (en interessante) bunkers. De musea vervullen nu steeds meer die rol. En een goede zaak, want vaak was daarvoor de bunker bedekt met zand. Alleen bij de invulling mag volgens mij meer stil gestaan worden.
Wanneer ik zelf musea bezoek, zoals bunkers in Normandië of batterij Todt. Dan ga je toch automatisch in de bosjes kijken, op zoek naar iets 'origineels'. Het museum Todt heb ik eerlijk gezegd zelfs nog nooit bezocht. Maargoed, nu praat ik vanuit gedachte van een overdreven geïnteresseerde.
Moet een bunker smerig en vervallen zijn? Of is dat juist een idee dat we nu hebben omdat we bunkers meestal kennen als smerig en vervallen?
Ik heb een hekel aan een programma als 'groeten uit de rimboe' en verbaasde me over het nieuwe National Geographic programma 'meet the natives'. Maar die mensen zouden je bij uitstek een antwoord op je vraag kunnen geven.
Men bekijkt waarschijnlijk ook liever het schilderij van een schilder nog op zijn ezel in het Atelier dan later aan de muur in een museum. Of het nu kunstliefhebbers zijn of niet.