Bunkers zijn onweerstaanbaar

[Ronald]

Artikel uit Trouw van 22 mei j.l.

[Ruud]

Geboeid door bunkers
06-06-2008 20:28 | Gerco Verdouw

In Nederland neemt de belangstelling voor de Atlantikwall toe.

Drie miljoen geallieerden naderden 64 jaar geleden de gevreesde Atlantikwall bij de kust van Normandië. De grootste amfibische landing ooit werd gisteren herdacht. In Nederland neemt de belangstelling voor de Atlantikwall toe.
Stichtingen richten de ene bunker na de andere in als museum. Jongeren gaan illegaal op onderzoek uit. Levensgevaarlijk, maar de ondergrondse oorlogssouvenirs lokken.

Ze zien er van een afstandje stoer en onoverwinnelijk uit, de bunkers langs de oude strandboulevard van Hoek van Holland. Van dichtbij blijft er van dat beeld weinig meer over. De betonnen bouwsels zijn beklad met graffiti, bezaaid met rommel of bedolven onder het zand.

Het is eigenlijk streng verboden gebied, het terrein van de voormalige Seezielbatterie Vineta in Hoek van Holland. Voor de onwetende bezoeker is dat echter niet duidelijk. Er heeft weliswaar een afscheiding gestaan, maar de ijzeren draad ligt verroest op de grond. Er staan ook volop prikkende doornstruiken, maar daartussen lopen talloze smalle paadjes die rechtstreeks
naar de acht bunkers van het voormalige Duitse verdedigingscomplex lopen. De paadjes worden zo te zien regelmatig gebruikt.

Het schietgat van bunker type R 671sk is dichtgemetseld met kalkzandstenen. Onderin zit echter een gat waar precies een persoon doorheen kan kruipen. Waarschijnlijk het werk van de Haagse bunkerploeg, die op zijn site meldt welke Vinetabunkers hij heeft 'onderzocht'. Tientallen foto's tonen hoe de bunkers er vanbinnen uitzien.

Camouflagekleding
Bunkerploegen zijn groepen mensen die bovenmatig geïnteresseerd zijn in de Tweede Wereldoorlog en de Duitse verdedigingswerken. De ploegen zijn te vinden langs de hele Atlantikwall, de verdedigingsgordel van de Duitsers die
een invasie van geallieerden moest voorkomen. De amateurbunkeronderzoekers gaan vooral 's nachts op pad, gekleed in camouflagekleding. Het uitgraven van bunkers is namelijk streng verboden. Toezichthouders in de duingebieden
zijn dan ook niet bepaald blij met de toenemende belangstelling voor de Atlantikwall.

Een van hen is Geo van Geffen, correspondent van Stichting Menno van Coehoorn, een landelijke vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor het behoud van historische verdedigingswerken. "Wij zijn de oren en ogen van de organisatie", glimlacht Van Geffen. De vijftiger heeft beroepshalve regelmatig met bunkerploegen te maken. "Een bunker onderzoeken is op zich geen probleem als er van tevoren toestemming is gevraagd bij de beheerder van het gebied. Maar dan is de spanning eraf. Dus gaan de meeste bunkerploegen illegaal te werk."

Vleermuizen
De amateuronderzoekers houden daarbij geen rekening met de beschermde natuurgebieden waarin de bunkers staan. Ook de vleermuizen die in de ondergrondse ruimtes hun winterslaap houden, worden regelmatig door bunkerploegen gestoord.

Veel valt er volgens Van Geffen niet te doen tegen het illegale bunkerbezoek. "Bordjes met verboden toegang hebben een gemiddelde levensduur van een week. IJzeren hekwerken waarmee bunkers zijn afgesloten, worden met een slijptol gesloopt. We kunnen moeilijk elke nacht patrouilleren." Bij de bunkerploegen zijn volgens Van Geffen ook "criminele figuren" aangesloten.
"In Oostvoorne is het bijna tot een vechtpartij gekomen tussen toezichthouders en leden van een bunkerploeg."

Ronald van der Mije van de Zandvoortse bunkerploeg geeft toe dat zijn groep zich niet altijd aan de regels houdt. "Het is een soort kat-en-muisspel met de boswachters."

Gevaarlijk
Het illegaal onderzoeken van bunkers is levensgevaarlijk. Eind maart raakte een 16-jarige jongen uit Den Haag zwaargewond doordat hij een blok beton op zijn rug kreeg. Hij was samen met vrienden een bunker aan het uitgraven in het Westduinpark. De jongen brak een paar rugwervels en zal langdurig een korset moeten dragen. In Katwijk raakten in april twee jongens bedolven
onder het zand toen ze een bunker uitgroeven. Van Geffen: "Een van die twee is nog geen maand later weer betrapt bij het bunkergraven. Blijkbaar heeft hij er nog niet genoeg van geleerd. We zouden de kosten van zijn redding op hem moeten verhalen, misschien helpt dat wat."

Musea
Het slechte imago van de bunkerploegen heeft als gevolg dat niet iedereen enthousiast is over hun plannen om bunkers als museum in te richten. Bij de nieuw in te richten musea in Scheveningen en Zandvoort zijn de bunkerploegen nauw betrokken.

Ook voorzitter Cor Quist van de Stichting Vesting Hoek van Holland zetvraagtekens bij nieuwe initiatieven. "Het toekomstige Atlantikwallmuseum in Scheveningen en de bijbehorende rondleidingen in de onderaardse gangen krijgen veel aandacht van de media alsof er iets unieks te gebeuren staat.
Terwijl niet alleen wij, maar ook Staatsbosbeheer in Wassenaar en het bunkermuseum in Noordwijk al jarenlang dergelijke rondleidingen doen."

De Stichting Vesting Hoek van Holland opende in 1996 het eerste Atlantwallmuseum in Nederland. In nog geen tien jaar kwamen er vier bij: in Vlissingen, Zoutelande, Noordwijk en IJmuiden.

"Bommen smoorden in het zand"
"Benauwde momenten" heeft D. Bakker (91) meegemaakt tijdens bombardementen op Zeeuwse Atlantikwall. "Hoeveel bommen de geallieerden ook gooiden, ze kregen de Duitsers niet uit hun bunkers."

De toen 27-jarige Bakker woonde in 1943 in Souburg, vlak bij de verdedigingsvesting Vlissingen. De Duitsers bouwden bij Vlissingen een van de drie Festungen binnen de Nederlandse Atlantikwall. De kanonnen bestreken de monding van de Westerschelde en daardoor de toegang tot de Antwerpse haven. Ook waren er Flakstellingen waarvandaan de Duitsers geallieerde
vliegtuigen onder vuur namen.

Die lieten het er niet bij zitten en bombardeerden regelmatig de Duitse stellingen. Daarbij vielen ook burgerslachtoffers. Het huis van Bakker werd getroffen door bomscherven. "Ik moest heel wat dakpannen vervangen", herinnert de Zeeuw zich. Een andere keer viel er een bom in een nabijgelegen sloot, waardoor de hele straat onder de modder zat.

Eind 1943 werd het huis van de Bakkers gevorderd. Het moest onderdak bieden aan Duitse soldaten uit de bunkers van Festung Vlissingen. „Je had maar te gaan”, vertelt Bakker. „Maanden later ben ik nog eens wezen kijken. Terwijl wij aan alles gebrek hadden, lag er een hoop antracietkolen de tuin en hing er een geslacht varken in de keuken.”

Toen de geallieerden in 1944 oprukten, kregen zij de Duitsers niet uit hun vesting. „De bommen smoorden in het zand”, weet Bakker. „De moffen waren niet voor de poes.” Om de Duitsers toch te verdrijven, staken de geallieerden de dijken door. Bakker: „Toen moesten we voor de tweede keer verhuizen, nu naar de hoger gelegen dorpen in Walcheren. Ja, de oorlog was een angstige tijd.”

„Moffen waren zo kwaad nog niet”
„Ik had het niet graag willen missen”, zegt C. van der Hoeven (85) uit ’s Gravenzande over het verplicht werken dat hij in de oorlog deed rond de Atlantikwall. „Het was weer eens wat anders dan in de kwekerij.”

De toen 20-jarige Van der Hoeven werkte in 1942 bij zijn vader op de tuinderij in ’s-Gravenzande. Regelmatig werd hij opgeroepen om bij de Atlantikwall te werken. „Soms hoorde je een halfjaar niets, en dan moest je weer elke veertien dagen één dag komen opdraven.”

De opgeroepen mannen gingen in een streng bewaakte colonne richting de bunkers bij Hoek van Holland of ’s-Gravenzande. „Je moest niet buiten die colonne komen, want dan werd er geschoten.” De Westlanders moesten vooral loopgraven maken. „Eerst van dennenboompjes, maar toen de Engelsen met fosforbommen gingen gooien, moesten die boompjes weer vervangen worden door graszoden, omdat de stammetjes te makkelijk in de fik vlogen.”

Het was bijna onmogelijk om onder het werk uit te komen. „Je kon wel onderduiken, maar dan kregen je ouders een boete of erger.” Toch waren de Duitsers volgens Van der Hoeven zo kwaad niet. „Als je iemand anders inhuurde, was het ook prima. En erg hard hoefde je niet te werken. Als je maar bezig was, was het goed.”

Er waren volgens de ’s-Gravenzandenaar ook wel verzetsmensen die bij de bunkers aan de slag gingen. Zij gaven hun ogen goed de kost en konden informatie doorspelen naar de geallieerden. Van der Hoeven was ook nieuwsgierig naar de verdedigingswerken. „Ik mocht graag vragen: Wat is dat voor een soort bunker? Of hoe groot is dat kanon? Maar ik werd gewaarschuwd dat de Grüne Polizei mij in de gaten ging houden. Toen ben ik er maar mee gestopt.”

(bron Reformatorisch Dagblad: http://www.refdag.nl/artikel/1346337/Ge ... nkers.html" target="_blank" target="_blank" (niet op zondag ), via de rondzendlijst Verdedigingswerken)

[Sebastiaan]

Jammer dat het zo'n negatief artikel is over alle nieuw initiatieven. Uiteindelijk hebben we met zijn allen hetzelfde doel, lijkt mij.

[tim]

ik vraag me ook af waar de informatie op gebaseerd is dat bij het initiatief in scheveningen ''bunkerploegen nauw betrokken zijn'' .
er is feitelijk niet een vrijwilliger van het atlantikwallmuseum scheveningen betrokken bij een graafploeg, en de vergelijking met het zandvoortse initiatief is dan ook gebaseerd op gebakken lucht!

dat er tussen graafploegen en vrijwilligers onderling goede contacten zijn kan ik alleen maar toejuigen!
we zijn uiteindelijk allemaal gek op bunkers, en veel van die informatie die door (illegaal) graafwerk vergaard word, word al jaren dankbaar door de verschillende musea en stichtingen gebruikt!
graafploegen zijn er altijd geweest en zullen er altijd zijn, dus steek je kop niet in het zand, maar houd de dialoog open.

dit soort geruchten welke waarschijnlijk door jaloerse, of kwaadwillende mensen verspreid worden, maken het ons alleen maar moeilijker.

ik vind het ook wel een beetje kortzichtig dat de haagse bunkerploeg altijd de gebeten hond is!
de 671's in vineta liggen al jaren open, en zijn hoogstwaarschijnlijk destijds door hoekenezen opengebroken!

gelukkig verschijnen er over het algemeen veel positieve berichten over het scheveningse initiatief in de media!

groeten, tim

[Remco de Goede]

Er staan nog een aantal dingen in die uit de duim gezogen zijn, altijd leuk hoe de media verhalen in elkaar "flansen"

[Danny]

Tja de haagse bunkerploeg is nu eenmaal vaak de lul omdat zij het bekendste zijn in het land. Zoals ze zeggen, hoge bomen vangen veel wind. Wel een beetje jammer, maarja het is nu eenmaal zo. Laat de mensen maar roepen wat ze willen, de hobby blijft toch wel bestaan, hoe dan ook.

[pauldijkstra]

Dit schreef ik over deze kwestie op het HBP forum:

"Mensen,

Ik vind dat dit artikel weer eens zo'n typisch voorbeeld is van slechte publiciteit die door bepaalde geïnterviewde mensen, waarschijnlijk met opzet, tijdens het interview, bunkerploegen in een slecht daglicht zetten. Dit omdat ze waarschijnlijk strontjaloers zijn op het feit dat de bunkerploegen meer te zien krijgen, meer vondsten doen en een onderzoek doen waar ze zelf alleen maar van durfen te dromen omdat ze een Stichting of Vereniging zijn. Als ze dan met de schep betrapt worden kunnen ze hun museumpje wel vergeten. Ik vind dit overigens allemaal grote onzin wat genoemd wordt in het artikel. Er zijn genoeg voorbeelden te noemen van musea die in het verleden ook wel eens gegraven hebben en waar het ook prima mee gaat en de samenwerking tussen instanties en duin/natuur beheerder ook goed tussen is, toch?. Zie onderandere het eerder gepubliceerde artikel over de HBP. Niks mis mee toch? Waarschijnlijk is dit gewoon weer zo'n artikel wat geschreven is door een vriendje van een vriendje van een bunkerstichting die bunkerploegen zwart willen maken omdat ze gewoon jaloers zijn.

Dus HBP, niks van aantrekken en gewoon doorblijven gaan met jullie supergoede onderzoeken!

Hartelijke groet,

Paul Dijkstra"

[ducatim901]

Dag Heren,
Ik hoop dat jullie begrijpen dat dit niet de mening is van iedereen die bij het Museum HvH betrokken is.
Er zijn gelukkig meer mensen die dit anders zien.
En zoals altijd gezegd wordt van media, ze dikken alles aan voor een smeuig verhaal.
Groeten Jack.

[pauldijkstra]

Dag Heren,
Ik hoop dat jullie begrijpen dat dit niet de mening is van iedereen die bij het Museum HvH betrokken is.
Er zijn gelukkig meer mensen die dit anders zien.
En zoals altijd gezegd wordt van media, ze dikken alles aan voor een smeuig verhaal.
Groeten Jack.

Hoi Jack,

Dat zeg ik niet, dat wil ik nog even benadrukken. In het algemeen wordt het nu wel een beetje afgeschoven op de Hoek, en dat is niet mijn bedoeling.

Gr,

Paul

[Robin de Goede]

Ach, kan me niet voorstellen dat het reformatorisch dagblad nog veel gelezen wordt in onze huidige maatschapij. Slap artikel. Hypocriet christelijk ***krantje

[pauldijkstra]

Ach, kan me niet voorstellen dat het reformatorisch dagblad nog veel gelezen wordt in onze huidige maatschapij. Slap artikel. Hypocriet christelijk ***krantje

Zal wel gesponsord worden door Balkenbende
Gr,
Paul

[PdK]

Zoals gelukkig wordt begrepen is het een interpretatie van de journalist, na wat hem in korte tijd te horen is gekomen. Zoals ongetwijfeld veel verhalen, verdraaide feiten en onduidelijke uitspraken.

De woorden van de verschillende genoemde mensen zijn door de journalist weliswaar correct overgenomen, maar komen uit een langer verhaal. Gezien de stemming welke de journalist wilde zetten zijn positievere uitspraken en meningen weggelaten. Ook is het stuk op internet het hoofdstuk van het hele artikel. Wie de krant bezit, zal zien dat de stichtingen in Nederland uitgebreider en beter worden toegelicht.
Met name de mening vanuit Hoek van Holland lijkt kortzichtig, maar dat valt echt allemaal mee.

Het woord 'jaloers' wordt momenteel wel wat teveel gebruikt op verschillende fora.
Het lijkt er zelfs op dat alle kritiek richting bunkerploegen op 'jaloezie' is gebaseerd.. Erg makkelijk natuurlijk. Maar bedenk dat veel Musea een hele andere insteek hebben. Het feit dat er wrijving is, komt doordat stichtingen soms 'indirect' last ondervinden van 'sommige' bunkerploegen. Dit bijv. in de vorm van imago verlies en illegale (soms onverantwoorde) bezoeken in gebieden waar een stichting actief is, of wilt worden.

De discussie over bunkerploegen en musea is al (te) vaak ter sprake geweest, maar het jaloezie excuus moet nodig van de baan...

Dat dit artikel (weer!?) geschreven zou zijn door 'een vriendje' van een bunkerstichting is natuurlijk onzin. En er is geen vast vooropgestelde mening geweest bij dit verhaal. De journalist heeft een landelijk onderzoek verricht en kwam tot 'zijn eigen' conclusies na zijn interviews.

Dat de HBP hier als zondebok dient voor schade in Vineta is zeker verkeerd. Helaas vast een onbewust verdraait feit door de journalist.
Iedereen beseft dat deze gaten er al meer dan 10 jaar zitten en dat de HBP in Vineta geen schade heeft aangericht.

Dit schreef ik over deze kwestie op het HBP forum:

"Mensen,

Ik vind dat dit artikel weer eens zo'n typisch voorbeeld is van slechte publiciteit die door bepaalde geïnterviewde mensen, waarschijnlijk met opzet, tijdens het interview, bunkerploegen in een slecht daglicht zetten. Dit omdat ze waarschijnlijk strontjaloers zijn op het feit dat de bunkerploegen meer te zien krijgen, meer vondsten doen en een onderzoek doen waar ze zelf alleen maar van durfen te dromen omdat ze een Stichting of Vereniging zijn. Als ze dan met de schep betrapt worden kunnen ze hun museumpje wel vergeten. Ik vind dit overigens allemaal grote onzin wat genoemd wordt in het artikel. Er zijn genoeg voorbeelden te noemen van musea die in het verleden ook wel eens gegraven hebben en waar het ook prima mee gaat en de samenwerking tussen instanties en duin/natuur beheerder ook goed tussen is, toch?. Zie onderandere het eerder gepubliceerde artikel over de HBP. Niks mis mee toch? Waarschijnlijk is dit gewoon weer zo'n artikel wat geschreven is door een vriendje van een vriendje van een bunkerstichting die bunkerploegen zwart willen maken omdat ze gewoon jaloers zijn.

Dus HBP, niks van aantrekken en gewoon doorblijven gaan met jullie supergoede onderzoeken!

Hartelijke groet,

Paul Dijkstra"

[Mir]

Ach, kan me niet voorstellen dat het reformatorisch dagblad nog veel gelezen wordt in onze huidige maatschapij. Slap artikel. Hypocriet christelijk ***krantje

Pardon? Ik ben niet reformatorisch, integendeel. Maar wat je nu zegt? Als jij/ je bunkerploeg/ weet ik veel aangevallen wordt is het niet goed, maar nu doe je precies hetzelfde. Jij wilt toch ook respect voor je mening/geloof/hobby? En dan kun je er wel een knipoog bij zetten maar ik vind deze opmerking te ver gaan.

Mirjam

[Patrick]

@ Mirjam: eens.

Ik heb het stukje gekregen van een oudere man die het prachtig vond dat ie mij wat kon laten lezen. Het is een stukje wat niet echt iets nieuws bevat, maar meer een samenvatting van wat ze hebben kunnen vinden op internet. Er stond zelfs een bunkerlocatie op getekend van De Beer, wat, zoals ieder weet, toch al lang en breed verdwenen is. Dus niet echt een zinvol stukje, maar wel weer aandacht voor de bunkers. En links of rechts om, het wordt toch gelezen. Om daar een krant of, in dit geval een hele geloofsgroep, af te branden, vind ik erg jammer. Dit soort uitlatingen vind ik meer thuishoren op gs of fok, niet hier.

[pauldijkstra]

Beste mensen,

Nog even mijn mening in het algemeen. In de grote lijnen ben ik het volledig met Peter de K. eens. Toch nog even het onderstaande.

Ik denk dat het hier straks weer volledig gaat uitdraaien op de zoveelste discussie omtrent dit onderwerp. Hier wil ik aan toevoegen dat het geen wat ik geschreven heb gebasseerd is op mijn eerste reactie zoals ik die in een soort waterval heb willen uitten, omdat ik er spuug en spuug zat van wordt. Het is te zot voor woorden dat er door een journalist onderzoek gedaan word naar de situatie en onderlinge gebeurtenissen tussen stichtingen en bunkergroepen, om deze vervolgens, naar mijn idee, 'opgeklopt' in hun krant publiceren. Let wel, daarbij heb ik er totaal geen moeite mee in wat voor krant of door wat voor krant dit gedaan wordt. Ook wil ik hier aan toevoegen dat deze discussie eigenlijk ontstaan is omdat niet iedereen in het bezit is van een volledig artikel en daarom de genoemde zaken misschien anders interpreteert. Is er iemand die het volledige artikel kan posten?

Wat betreft die 'jaloezie'. Het is maar net hoe je het woord wilt gebruiken en wat de betekenis is die je er achter ziet. We kunnen oude koeien uit de sloot halen, maar die laat ik er lekker inzitten en 's winters dichtvriezen, dan zijn die 'problemen' ook weer 'verdwenen'...

Dan maar geen aandacht in de media voor bunkers. Dan kunnen we ook geen discussie's krijgen over dergelijke feiten.

Ik maak hier niet meer woorden aan vuil, tenzij het een en ander achteraf nog even toegelicht zou moeten worden. Hierbij zet IK er een punt achter, hopelijk kunnen wij dat met z'n allen doen zodat er weer tijd is voor 'leuk' bunkernieuws. Bijvoorbeeld dat Vlieland druk bezig is met een Atlantikwall Museum (bron: oproep friesland)

Groet,

Paul