Fortificatieforum

De beide Texla-bunkers aan de Kogerweg zijn aangewezen als gemeentelijk monument. Dit vanwege het historische belang van de bouwwerken.

Het zijn de resterende twee van de 49 bunkers aan de Kogerweg die in de Tweede Wereldoorlog het Duitse hoofdkwartier op Texel vormden. Dat stond bekend als Texla, naar de nabijgelegen boerderij.

De een deed na de oorlog dienst als woning en later als paardenstal. De ander was grotendeels bedekt onder zand en is afgelopen zomer uitgegraven.

De bunkers worden met de monumentale status ook monument ter nagedachtenis aan de ’Russenoorlog’: de muiterij van Georgische wehrmachtsoldaten tegen het einde van de oorlog op Texel. Als gevolg van deze opstand kwamen zeker duizend mensen om het leven; zowel Duitse, Georgische als Texelse.

De Texlabunkers maakten deel uit van het stützpunkt Den Burg, dat ook wel aangeduid werd als de stelling Texla.

Om de authenticiteit van de bunkers te verhogen stelt de gemeente een partij Duitse straatklinkers, op Texel ook wel ’moffenkeien’ genoemd, ter beschikking aan de eigenaar. Met de klinkers kan het voorterrein van de bunkers van een originele bestrating worden voorzien.

Voorafgaand aan de aanwijzing als gemeentelijk monument is bureau Melanie Balledux gevraagd een waarderingsonderzoek uit te voeren.

Daaruit bleek dat de bunkers niet alleen historische, maar ook architectuur- en cultuurhistorische waarde te hebben. De telefooncentralebunker is één van de twee nog overgebleven bunkers van het type R617 in Nederland.

De paardenstalbunker is op hoofdvorm gaaf bewaard gebleven. Reden voor de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit om positief te adviseren op de voorgenomen monumentenaanwijzing. De eigenaar is akkoord met de monumentenstatus. Hij wil de bunkers zoveel mogelijk in oorspronkelijke staat terug te brengen.