G,Ruud
ega bunkers aan de Hollandse kust
de Duitse S- en R-boot bases in Nederland tijdens WO 2
Ze behoren tot de laatste niet onderzochte militaire megaprojecten uit de Tweede Wereldoorlog: de scheepsbunkers voor de Duitse Schnell- en Räumboten langs de Noordzeekust, die een cruciale rol moesten spelen in de zeeoorlog tegen Engeland.
Hun onbekendheid werd en wordt mede veroorzaakt doordat ze in de schaduw staan van de meer bekende en meer tot de verbeelding sprekende onderzeebootbunkers langs de Atlantische kust. Ook de geringe hoeveelheid archiefmateriaal dat de oorlog heeft overleefd, zorgt ervoor dat we zelfs 70 jaar na dato slechts summiere kennis hebben van hun geschiedenis, ondanks dat er destijds tientallen firma’s betrokken waren bij de bouw ervan. De beruchte OT (Organisation Todt) treedde op als projectleider, de grote Duitse bouwgiganten stampten de massieve bouwwerken uit de grond en de Duitse Kriegsmarine nam de bunkers vervolgens in gebruik. Het is dan ook opmerkelijk dat er bijna geen gegevens bewaard zijn gebleven. Zeker gezien de Duitse gewoonte om alles tot in detail en in meervoud te documenteren. Zelfs de inwoners van de plaatsen waar deze betonnen burchten verrezen, hebben nauwelijks informatie over de bouw, het bestaan en na de oorlog de afbraak van deze grootste bunkers uit het Derde Rijk.
De mega bunkers waren gepland in IJmuiden, Rotterdam en Den-Helder. Die in IJmuiden en Rotterdam werden ook daadwerkelijk gebouwd. Die in Den-Helder, waarvoor maar liefst 300.000mᶾ beton nodig was, kwam er nooit als gevolg van het voor de Duitsers ongunstige verloop van de oorlog. Na de oorlog werden de bunkers in de Rotterdamse Waalhaven afgebroken, in IJmuiden staat er tot op de dag van vandaag nog eentje, terwijl de restanten van een andere pas in 2000 geheel werden verwijderd.
Meer en meer behoren ook de vijandelijke bunkers en bouwwerken tot het militaire erfgoed van Nederland. Het verhaal van de S- en R-bootbases aan de Nederlandse kust is er enerzijds een van de megalomane bouwwerken van Nazi-Duitsland en anderzijds een van de verbeten strijd tussen de Duitse Kriegsmarine en de Britse Royal Navy.
De Berlijnse historicus Michael Foedrowitz schreef een intrigerend boek over deze vergeten mega bunkers waarin hij naast een uitvoerige beschrijving van de geschiedenis van de bouwwerken in IJmuiden, Rotterdam en Den-Helder een grote hoeveelheid unieke en nooit eerder gepubliceerde foto’s en afbeeldingen heeft opgenomen.
Het boek is paperback uitgevoerd, full colour en 96 pagina’s dik en vormt vanwege de zeldzaamheid van de inhoud een bijzonder document voor de maritieme geschiedenis van de belangrijkste havens aan de Nederlandse kust in de Tweede Wereldoorlog. De Nederlandse bewerking kwam voor rekening van historicus Jacquo SIlvertant, specialist op het gebied van de Duitse onderaardse oorlogsfabrieken in Zuid-Limburg.
Het boek “Mega bunkers aan de Hollandse kust” verschijnt speciaal ter gelegenheid van 70 jaar bevrijding in een beperkte oplage en is niet via de boekhandel verkrijgbaar. Geïnteresseerden kunnen het boek bestellen via: publicatiebureau.ies@gmail.com. of door een briefje te sturen naar Jacquo Silvertant, Dorpsstraat 6, 6271 BL Gulpen.
De prijs van het boek bedraagt EUR 29,95 (excl. EUR 3,50 verzendkosten).
